home page ?


Jhesus Cristz, nostre salvaire,
Per salvar nasquet de maire!
Salut fes e mandet faire,
Car sel que la fai, l'aten.

Aisso es grans cortezia
Qui salva que salvatz sia:
Qui-ls autres a salut guia
Venir deu a salvamen.

So es: qui la gen faillida
Viest e pais e los evida,
Sel jorn lor salva la vida
E de la mort los defen.

Car qui so non lor fazia,
Fams e fregz e malautia
E dolors los ausiria
En aissi, nostre vezen.

E cel que ben o vol faire,
Can lor ven la pena a traire
Salva los e es salvaire,
Segon lo mien essien.

Per que hom que salut voilha
De salut faire no-s tuoilha!
E cora que salut cuoilha
Semen la primeiramen.

Car qui vol cuilhir avena
Premieiramen la semena,
E qui semena en pena
Aquel cueilh en jauzimen.

--Aus tu que amas l'anona
E deziras la corona
Qui so que ama non dona
So que dezira non pren.

--Aus tu, que as draps e peilhas
E vezes de freg vermeilhas
Las gens, e claus tas aureilhas
A lor votz can-t van queren

Tu quers a Dieu mantas cauzas:
Fols iest car parlar l'en auzas.
Dieus ten sas aurelhas clauzas
A ta votz e no t'enten.

Ainsso es mesura granda:
Qui non fai so que Dieus manda,
Que cant el a Dieu demanda,
Que si fadi 'eissamen.

Dieus nos demanda tot dia
Can los paures nos envia,
E dis que qui lur daria
Demandes seguramen.

Ja neguns homs que Dieu creza
Non amassara riqueza,
Que-l pietatz e-l grineza
Li fai despendre l'argen.

No-us cuidetz qu'en una plassa
Merces ab gran aver jassa,
Que l'avers la merce cassa
E-l merces l'aver despen.

Merces es causa tan larga
Que de ben faire no-s targa:
Aver e pecatz descarga
A son don cominalmen.

Merces vol-- e Dieus o manda--
Que hom son aver espanda
Lai on es nessieira granda,
E Dieus ren l'en per un sen.

Dieus comanda c'om entenda
Sos comans e que-ls aprenda,
E totz sos vezis reprenda
Can n'aura conoissemen.

C'aisel que lauza folia
E non blasma ni castia
Malvais faitz ni los desfia
Pecc' ab doble failhimen.

Per que cascus en sa vida,
Mentre que-l clartatz lo guida,
De l'obra que l'es cobida
Deuria obrar lialmen

Car qui fai deslial obra
Segon c'a servit s'atroba,
E croi guizardon en cobra
E'n trai pena lonjamen.

--Aus tu, que cantas las messas
E que fas a Dieu promessas
Si non son sanas tas pessas
L'obr'es a ton dampnamen.

Qu'aquel que fai sacrifizi
No-s tanh que pens nuill mal uizi
Ni qu'en aquel poinch se fizi
Mas sol el sant sagramen.

--Aus tu, que as las grans terras
E per plus fas platz e guerras
Dels tortz don manias ni ferras
Rendras comt'al jutjamen.

Pos Dieus t'a donat ton vieure
E que cobeitatz t'enieure,
Dretz es qu'a turmen te lieure
E que-t tola-l remanen.

--Aus tu, que tens las bailias
E que fas las simonias
S'enans la mort no-t castias
Pueis no-i as conseguimen.

Pueis que ab enjan baileias
Ab erguelh et ab enveias
Ves enfern cre que sopleias
Gar fas l'obra falsamen.

--Aus tu, que t'iest fatz legista
E tols l'autrui dreg a vista
Al partir n'er t'arma trista,
S'as forjujada la gen.

Pueis que dizes que dreg sabes
E per cobeitat t'entrabes,
En ifern crei que-t sotzsables
Plus c'om que dreg non enten.

--Aus tu, que gleiza governas
E cobeitas e chaupernas
L'autrui dreg del tot t'enfernas
Si caritatz no-t defen.

E si a tort escumenjas,
De tu meteis cre que-t venjas,
Que non tainh las gens destrenjas
Mas tan can razos consen.

Qu'aquel sec via segura
Qu'en totz sos fatz met mesura,
Car caritatz e drechura
Lo condui a salvamen.

--Aus tu, que donas mezinas
E que jutjas las orinas
Si tas obras no son finas,
A tort gazainhas l'argen.

Pueis que sabes de fizica
E non prezas una fica
Que-l bes t valh'e-l mals te gica,
Ta fals'obra te sobrepren.

--Aus tu, qu'en orde t'apaissas
E-t sojornas e t'engraissas
Pertz te si ta regla laissas
Ni fas fol captenamen.

Pus qu'a Dieu son vot non tenes
E qu'en tos faitz lo malmenes
Dreitz es qu'a la mort o penes
Si tot estas en coven.

--Aus tu, que fas toltas, tailhas
E-ls tieus confons e trebailhas
Las non pensas doncx que failhas
Si no'n fas esmendamen

Tu failhes en mantas guizas
Car tols als tieus ni-ls traspizas
E si tant es c'ara'n rizas
Encar n'auras marrimen.

--Aus tu, que tens compras, vendas
Falsas, caresm'e calendas
Tan qu'en aquel fag entendas
T'arma enferna-s e ven.

Pus que tos vezis enganas.
Ab fals pes, ab falsas canas,
Dieus te met ab las soanas
Con fals denier c'om nonpren.

--Aus tu, que dizes lauzenjas
E que de mal dir desrenjas
Fort failhs si las gens blastenjas
Estiers per castiamen.

Car si'n mal dir te confortas,
Fas que fols, si be-t deportas,
Que non tanh las gens remordas,
Car peccas i mortalmen.

--Aus tu, que trop voles beure
E la nueg te colguas ieure
Tro-l dema non yest deslieure
Que as begut eyssamen.

E cant as la testa armada
De vil cor e la levada
Mot yest en fola balada,
Qu'escarnisson t'en la jen.

--Aus tu, que trop te enfrunas
De manjar e pauc enduras
Si'n est segle non dejunas
L'autre-t deu far espaven.

Car qui'n manjar non met tempre
E fai son dieu de son ventre
Dregz es que Dieus deseguentre
Lo laisse al jutjamen.

--Aus tu, que toles ni enblas
Las, con de paor non tremblas
Can prens l'autrui que no-l rendas
Mot as malvais ardimen.

Car erguelh fas e sobreira
Don t'arma sec avol feira
E-l cors, si es qui-l n'enqueira,
Pot n'esser pendutz al ven.

--Tu, qu'en azultrar entendes
E gardas que no t'esmendes,
Pels crois delietz qu'i-t consentes
Seras punitz malamen.

Pos qu'en peccat te deleitas
E ton criator despeitas,
Aujas cal logier n'enpleitas:
Dolor, pena e turmen.

--Tu que renhas ab uzura,
Metes Dieu a no m'en cura,
Que so que-l gens paur'endura
Manjase e beves soven,

Pensa-t doncx, quan l'autrui brostas
--Ab grans tortz, ab cortas sostas--
C'uns jorns ve que so c'ajostas
Ira tot cominalmen.

Aquel jorns deu far fereza
A sels que an cobezeza,
Car moble d'un engaleza
Auran li paure e-il manen.

Aquel jorns es de cossire
Can Dieus trac per nos martire,
E-l jorns c'om mor, al ver dire,
C'abdui portan espaven.

E si d'aquestz dos membrava
Az hom e el en pensava
La vertat ni pueis peccava
Be-l tenretz per negligen.

--Aus tu, quez as ren destruchas
Las monedas que trabuchas,
Per un denier que n'estuchas
En tols x a l'autre gen

Sitot ho fas a presensa
E no prenes penedensa
Tu cairas en la sentensa
De Dieu pair'omnipoten.

Non par c'aia de Dieu cura
Ni c'ame fe ni drechura
Qui franh la leial mesura
E la malvaiza consen.

--Aus tu, que siest laoraire
E que siest malvais bolaire
Plus lag falhes c'autre laire
Si mens terras ni renden.

Car si l'autrui dreg cobeitas
E laissas las vias dreitas,
Pertz ti e plus non espleitas
Car tot ira soptamen.

Aus tu, que tos jornals loias
E pueis del obrar t'enoias
A la mort ere que t'en coias
S'as falsat ton covinen.

C'us quecs segon sa manieira
Deu far obra drechurieira
E si sec aital carieira
Pot vieure alegramen

Car sel que-l ben e-l mal pasta
D'aquel hom mais l'obra tasta:
Pero-l bens creis e-l mals gasta,
E pot chauzir qui ben pren.

Car Dieus nos mostr'e'ns ensenha
C'on ab vertat se captenha
E qu'a cadaun sovenha
Cal son li sieu mandamen.

Doncx pensa ti tas fazendas
E fai de tos tortz esmendas
E non cobeitar grans rendas
Ni-ls bens d'aquest mon dolen.

Car renda ni manentia
Ni tot quant es ni ja sia
Non val ren ses la paria
Del rei pair' omnipoten.

Doncx pos las vanitatz vezes
D'aquest mon, per que non crezes
Aquel que fo mortz e prez es
Pel nostre deliuramen

Qu'el te mostra doas vias.
E potz chauzir, se vezias,
E si la meillor non trias
Ta clartatz no-t val nien.

Doncx ben hiest fols si non gardas,
Cant t'apasticas ni-t lardas,
Que tu mezeuses non t'ardas
Ni-t metas el fuec arden.

Tu que-ls deleitz del mon voles,
Homs o femn'e ren no-t doles
De tos tortz, cor que trascoles
Auras ir'e marrimen.

Pensa-t doncx, can ti sojornas,
Don moguis ni on que tornas,
Cum sobremal t'arm' enfornas
En trebaill et en turmen.

Mas cobreras si-t castias,
Sol dezesperatz no sias,
Que Dieus ti vol si-l volias
E as mot bon partimen.

E pos ta patz podes faire,
Que atendes doncx, pecaire
Que-lmort z no-t sostara gaire
Anz te penra soptamen.

Estai doncx en penedensa
Et aias ferma crezensa
E reten en sovinensa
Sel que-t formet de nien.

Dieus te fes a sa semblansa!
Membre-t doncx la cros e-l lansa
E-l trebaill e-ill malanansa
Qu'el trais pel tieu garimen.

Las ben mot ti pot retraire
Le senhers qu'es caps e paire
Que dels tiens tortz fo penaire
E sofri mor e turmen.

Pensa-t doncx en ton coratge,
Mentre que hiest el passatge,
Pos per te mes tan car gatge,
Que segas son mandamen.

Dieus non vol sias toleire
E vol crezas ton preveire
Que-ils bens que-t mostra deus creire
Senes tot corrompemen.

Aias merce e largueza
E renha ab leialeza
E gurp tort e avareza
E tot fals perpauzamen.

Et apres, s'en aissi renhas,
Ni tant en tos faitz t'estrenhas,
Segurs siest c'a la mort venhas
Ves Jhesu Crist que t'aten.

Preguem doncx Dieu, que-ns apana
E pres per nos carn humana,
Que-ns don far via sertana
Com tengam ves lui breumen.

E preguem sa dousa maire
Que-ns razone e-ns esclaire
Ab son filh e ab son paire,
Tan per que siam jauzen.

E tug digam, en amen,
Grasias al seinhor valen,
Que el nos gart del tormen
D'enfern orible e puden:
Amen.